Kunst Mode

Kunstmuseum Den Haag: Meesterlijk Zwart – Uit het oeuvre van couturier Cristóbal Balenciaga

Tot en met 5 maart 2023 is de tentoonstelling Meesterlijk Zwart over de talenten van couturier Cristóbal Balenciaga te bewonderen in het Kunstmuseum Den Haag.

Spaanse modeontwerper Cristóbal Balenciaga (1895 – 1972) stond bekend als een strenge couturier die zijn werk als zijn religie beschouwde. Zijn sculpturale en complexe vormen kwamen het beste uit in één van zijn favoriete kleuren: zwart.

Louise Dahl-Wolfe, Untitled (Cristóbal Balenciaga), 1946, Collectie Center for Creative Photography © Center for Creative Photography, Arizona Board of Regents

Kunstmuseum Den Haag brengt met de modetentoonstelling Meesterlijk Zwart – uit het oeuvre van couturier Cristóbal Balenciaga een eerbetoon aan het oeuvre van de Spaanse modeontwerper, in het iconische Balenciaga zwart. Meer dan 100 topstukken uit de collecties van Palais Galliera en Maison Balenciaga stelen de show in Den Haag. Het is voor het eerst dat zo’n grote selectie werken van Balenciaga in Nederland is te zien.

Spelen met zwart

Zwart is voor Cristóbal Balenciaga bij uitstek de kleur om zijn kunstenaarschap te benadrukken. Zonder de afleiding van kleur, maakt een Balenciaga-ontwerp in het zwart eerst indruk met het sculpturale en complexe ontwerp.

Bij een tweede blik wordt het oog verleid door de rijke, vaak contrasterende texturen en prachtige details. De speling van licht op Balenciaga’s zwart zorgt voor een briljante stofuitdrukking. Zwart in kant, borduurwerk, fluweel, gedrapeerde zijde, franjes of schitterende pailletten – elk couture stuk is magnifiek uitgevoerd.

In tegenstelling tot het ongebleekte katoen waar de meeste couturiers dan mee werken, voert Balenciaga zelfs zijn proefmodellen uit in zwart. In de tentoonstelling wordt zichtbaar dat de couturier met deze kleur een betoverend spel speelt.

Henry Clarke, Stella Oakes in Cristóbal Balenciaga mantelpak, 1951, Palais Galliera © Henry Clarke / Galliera / Roger-Viollet

Spaans zwart

Ook is het zwarte kleurenpalet van Cristóbal Balenciaga terug te brengen naar de liefde voor zijn Spaanse erfgoed. Van katholieke vroomheid en traditionele Spaanse streekdracht, tot aan de sobere zwarte opsmuk van Spaanse Habsburgse heersers en hun hof: zwart kent een lange geschiedenis en diepe band met de Spaanse identiteit.

Het is geen toeval dat de doeken van Spaanse kunstschilders Francisco Goya, Diego Velázquez en Francisco de Zurbarán worden gedomineerd door deze kleur en tegelijkertijd een grote inspiratie voor Balenciaga vormen.

Niet alleen de kleur zwart, maar ook zijn terugkerende gebruik van mantillas (Spaanse hoofdbedekkingen), kant en volants in zijn ontwerpen roept de Spaanse cultuur op. Balenciaga was een maestro met internationale allure, maar zijn creaties bleven vaak trouw aan zijn thuisland.

Cristóbal Balenciaga, zijden cocktailjurk, 1954, Palais Galliera © Julien Vidal / Galliera / Roger-Viollet

Baanbrekende pasvormen

De jaren 50 en 60 van de vorige eeuw worden beschouwd als de hoogtepunten uit Cristóbal Balenciaga’s carrière. In een tijd waarin de getailleerde New Look van Christian Dior het modebeeld domineert, zoekt Balenciaga juist hele andere contouren op. Hij herinterpreteert de vrouwelijke vorm en elimineert de taille, waardoor er nog nooit eerder vertoonde silhouetten – los van het lichaam – ontstaan. Balenciaga verkiest comfort, bewegingsvrijheid en volume boven beperkende pasvormen.

Zaalfoto Mike Bink

Tentoonstelling Kunstmuseum Den Haag

De tentoonstelling gaat over het oeuvre van couturier Cristóbal Balenciaga (1895-1972), uitgevoerd in zwart. Hier worden ontwerpen getoond uit de jaren 1930 tot en met de jaren 1960, die van de hand van deze couturier zijn.

Hierdoor is er een helder onderscheid tussen de nalatenschap van Cristobal Balenciaga die Kunstmuseum Den Haag toont en het werk van het huidige modehuis Balenciaga, waarover tumult is ontstaan. In de tentoonstelling worden geen hedendaagse ontwerpen getoond.

Irving Penn, Sue Murray in Cristóbal Balenciaga avondjurk, Vogue, September 1967 © Condé Nast

Meer informatie?

Lees het fijnere over deze prachtige tentoonstelling op de website van Kunstmuseum Den Haag of bestel direct jouw tickets.

XOXO – Kim Longwood

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s

%d bloggers liken dit: